نحوه شستن انواع ماسک صورت (فیلتردار، جراحی و پارچه ای)

در حالی که بهتر است برخی از ماسک‌های صورت را تنها یکبار استفاده کرد (مانند ماسک‌های n95 حرفه‌ای و آن دسته از ماسک‌های یکبار مصرف آبی که این روزها همه جا می‌بینید)، بسیاری از بهترین ماسک‌های صورت دارای قابلیت استفاده مجدد هستند. به‌طور مشخص، ماسک‌های پارچه‌ای را می‌توان با استفاده از چند محصول و رعایت چند مرحله، به‌سادگی شست. طبق آخرین یافته‌های محققین، ماسک‌های پارچه‌ای باید پس از هربار استفاده شسته شوند. اگرچه نمی‌توان از ماسک‌های چندبار مصرف تا ابد استفاده کرد (معمولا این ماسک‌ها باید بعد از ۲۰ بار استفاده دور انداخته شوند)، مراقبت و شستشوی مناسب می‌تواند به افزایش طول عمر آن‌ها نیز کمک کند. هوم پلاس در این مطلب آموزشی، نحوه شستن ماسک صورت در خانه را به شما آموزش خواهد داد.

آیا شستن ماسک‌های تنفسی صحیح است؟

برای ماسک‌های پارچه‌ای و دیگر پوشش‌های عادی صورت، بله. اما شستشو و استفاده مجدد از ماسک n95، ماسک جراحی و ماسک FFP3 هنوز محل بحث متخصصان است. بنابراین شاید بهتر باشد پیش از شستن ماسک صورت، دستورالعمل‌های سازنده را که روی بسته‌بندی ماسک درج شده است درنظر بگیرید. به‌یاد داشته باشید، توصیه می‌شود به‌طور کلی از این ماسک‌های درجه یک پزشکی استفاده نکنید؛ چراکه این ماسک‌ها به شدت مورد نیاز کارکنان بیمارستان‌ها و کادر درمان هستند.

شستن ماسک جراحی سه لایه

برای برداشتن ایمن ماسک و لمس کمترین میزان از سطح آن، از بندهای گوش برای برداشتن و انتقال ماسک استفاده کنید. به احتمال زیاد، بخش اعظم ویروس‌ها در قسمت جلوی ماسک قرار دارند، بنابراین از لمس آن قسمت از ماسک خودداری کنید. بعد از اینکه ماسک یکبارمصرف با خیال راحت برداشته شد، آن را در یک محل نگه‌داری راحت اما امن قرار دهید. بسیاری از کارکنان بخش‌های بهداشتی، ماسک را در کیسه‌های کاغذی یا ظروف تمیز دیگری که دارای تهویه مناسب باشند قرار می‌دهند و اجازه می‌دهند ماسک در معرض هوای آزاد قرار بگیرد. افراد بسیاری از کیسه‌های کاغذی قهوه‌ای معروف، که ناهار خود را در آن‌ها به سرکار می‌برند، برای این‌ کار استفاده می‌کنند. خوبی این کیسه‌ها این است که به علت ساختار خاص خود، می‌توانید ماسک را در آن رها کرده و درب کیسه را بدون بستن راه هوا ببندید. همچنین می‌توانید از کیسه‌های پلاستیکی زیپ‌دار نیز استفاده کنید. اما مراقب باشید که سهوا لبه‌های کیسه را لمس نکنید. به‌طور کلی پیشنهاد می‌شود به جای تمیز کردن ماسک یک‌بارمصرف، آن را برای چند روز در یک محیط تمیز و محافظت‌شده بگذارید. این نوع ماسک‌ها را نباید ضدعفونی یا تمیز کرد، به‌ویژه اگر از مواد ضدعفونی‌کننده روی این ماسک‌ها استفاده کنید، به‌نوعی آن‌ را وارد پارچه می‌کنید و سپس آن را نفس می‌کشید. بنابراین بهتر است به جای شستن ماسک صورت، تنها اجازه دهید یک یا دو روز در یک مکان امن باقی بمانند. فرایندهایی برای ضدعفونی کردن ماسک‌های جراحی در بیمارستان‌ها وجود دارد، اما معمولا در این فرایندها از ابزارآلات و گازهایی استفاده می‌شود که در دسترس عموم افراد قرار ندارند. بر اساس آنچه تا به امروز می‌دانیم، مدت زمان زنده ماندن ویروس کرونا بر روی مقوا، که ماده‌ای مشابه کاغذ است، چیزی بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت است. بعد از گذشت این زمان، ویروس‌ها دیگر زنده نخواهند بود. توجه کنید که اگر ماسکی به‌طرز قابل مشاده‌ای کثیف، خاکی یا پاره شده باشد، باید فورا دور انداخته شود. توصیه می‌شود در آن واحد حداقل ۳ تا ۵ ماسک داشته باشید، تا در زمان ضدعفونی شدن ماسک‌های دیگر، همواره حداقل یک ماسک برای استفاده در دسترس داشته باشید. از آنجا که تعداد ماسک‌ها بی‌نهایت نیست، استفاده مجدد از ماسک جراحی تصمیمی منطقی است. فقط مطمئن شوید که این‌کار را به صورت درست و امن انجام می‌دهید.

شستن ماسک n95

اشتباهات رایج در شستن ماسک n95

برای حفظ اثربخشی ماسک، هرگز از این روش‌ها برای شستن ماسک صورت n95 استفاده نکنید:

• اسپری کردن الکل یا خیساندن ماسک با استفاده از الکل مایع
• شستشو در آب صابونی

این روش‌ها می‌توانند با شکستن بار الکترواستاتیک ذاتی ماسک، که کلیدی‌ترین ویژگی ماسک n95 برای فیلتر کردن ذرات کوچک است، به کارآیی ماسک ضربه زده و میزان اثربخشی آن را تا نصف یا حتی یک سوم حد استاندارد کاهش دهند.

چگونه ماسک n95 را تمیز کنیم

سه روش برای شستن ماسک صورت n95 وجود دارد. هر سه روش توسط کارشناسان معتبر تایید شده‌اند و می‌توانید آن‌ها را به راحتی در خانه انجام دهید.

روش اول: استفاده چرخشی

براساس یک تحقیق که در مجله معتبر پزشکی نیوانگلند به چاپ رسیده، می‌توان از ماسک‌های n95 به‌صورت چرخشی استفاده کرد؛ در این روش هر ماسک پیش از استفاده مجدد، حداقل ۷۲ ساعت استراحت می‌کند. گرچه این روش به‌طور آزمایشگاهی تایید نشده است، اما بر این واقعیت متکی است که ویروس کرونا نباید بیش از ۷۲ ساعت در یک میزبان غیر‌ مهمان‌دوست، مانند سطح ماسک n95، زنده بماند. نکته منفی این روش این است که هر فرد به حداقل ۴ ماسک احتیاج دارد؛ البته با این فرض که در هر روز تنها از ۱ ماسک استفاده کنید. اما اگر تنها برای کارهای ضروری از خانه خارج می‌شوید، تعداد کمتری ماسک هم کارتان را راه خواهد انداخت.

روش دوم: بخارشویی یا جوشاندن

غوطه‌ور کردن ماسک n95 در بخار ۱۲۵ درجه سانتی‌گراد یا آب درحال جوش به مدت ۳ دقیقه، می‌تواند باعث ضدعفونی شدن ماسک بدون کاهش قابل ملاحظه‌ای در سطح کارایی فیلتراسیون (FE) آن شود. اگر تصمیم به جوشاندن ماسک گرفتید، آن را درون ظرف هم نزنید. تنها آنقدری ماسک را حرکت دهید که زیر آب باقی بماند. اگر ماسک شما دارای لایه‌های بیرونی و داخلی کاغذی است، روش بخارشویی یا جوشاندن پیشنهاد نمی‌شود، زیرا باعث ازبین رفتن آن لایه‌های کاغذی می‌شود که فیلتر را بین خود نگه می‌دارند.

روش سوم: پخت

این روش کمی دشوارتر از دو روش قبلی است؛ زیرا در عین سادگی، فرض می‌کند که شما یک فر اختصاصی و دوم برای استفاده به‌این منظور در اختیار دارید. در غیر این‌صورت، خطر آلوده شدن فر اصلی وجود دارد. محققان دانشگاه ایالتی میشیگان این روش را با استفاده از فر آزمایشگاهی امتحان کردند و متوجه شدند که گرم کردن ماسک به مدت ۳۰ دقیقه در دمای ۷۰ درجه سانتی‌گراد، یک روش موثر برای ضدعفونی کردن ماسک n95 به‌شمار می‌رود.

مهم‌ترین مرحله

با لمس اشتباه، ماسک به‌تازگی ضدعفونی شده‌ی خود را خراب نکنید. اجازه ندهید دستان شما به پلی برای انتقال ویروس از سطح ذره‌گیر جلوی ماسک به قسمت تمیز پشت آن تبدیل شوند.

روش‌های شستشو و ضدعفونی کردن ماسک پارچه‌ای خانگی

توصیه می‌شود ماسک‌های پارچه‌ای را پس از هربار استفاده تمیز کنید. بهتر است در آن واحد چندین ماسک داشته باشید تا قبلیت استفاده چرخشی در اختیارتان باشد و همواره حداقل یک ماسک تمیز در دسترس باشد. ماسک‌های پارچه‌ای را می‌توان هم با ماشین لباسشویی و هم با دست شست. هنگام کار با دستکش آلوده، بهتر است دستکش یکبارمصرف پوشیده و ماسک‌ها را از صورت خود دور نگه دارید.

•  اگر ماسک شما جیبی برای قرارگیری فیلتر غیربافتی دارد، قبل از شستن ماسک صورت فیلتر را خارج کنید. اگر از یک باندانا یا روسری تاشده استفاده می‌کنید که دارای نوارهای لاستیکی قابل جدا شدن است، پیش از شستشو آن‌ها را نیز جدا کنید.
• در صورت وجود لباس‌های دیگر، کیسه لباسشویی مشبک روشی عالی برای جلوگیری از گره خوردن ماسک‌ها خواهد بود. کیسه لباسشویی مشبک را می‌توان مستقیما از سبد شستشو به سبد خشک‌کن انتقال داد.
• ماسک‌ها را بر اساس رنگ مرتب کنید. ماسک‌های رنگی را با ماسک یا لباس سفید نشویید؛ مگر اینکه از مقاومت رنگ پارچه ماسک اطمینان داشته باشید.
• دمای آب در چرخه شستشو را روی گزینه گرم تنظیم کرده و چرخه شستشو را روی حالت عادی قرار دهید. اگر قصد دارید ماسک را با دست بشویید، سینک ظرفشویی را با آب گرم پر کنید.
• از یک شوینده سنگین استفاده کنید که حاوی آنزیم‌های کافی برای تجزیه خاک و عرق از سطح داخل ماسک باشد. هنگام شستن ماسک صورت با دست، پیش از اضافه کردن ماسک‌ها، حدودا یک قاشق چایخوری ماده شوینده به سینک پر از آب اضافه کنید.
• برای آبکشی ماسک‌ها از آب ولرم یا اسرد استفاده کنید.
• ماسک‌های پارچه‌ای باید در بالاترین چرخه حرارتی در خشک‌کن اتوماتیک خشک شوند. اگر خشک‌کن ندارید، ماسک‌ها را روی یک قفسه و در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار دهید.
• پس از خشک شدن ماسک‌ها، آن‌ها را تا فرارسیدن زمان استفاده در یک ظرف یا کیسه‌ سرپوشیده نگهداری کنید.